Szkoła Podstawowa w Rudzie-Hucie

Porucznik Zbigniew Twardy ps. „Trzask”(1920-1944)

Por. art. rez. Zbigniew Twardy, ps. „Trzask”, Wici”, vel Adam Mierzwa, vel Zygmunt Tarło, ur. 25 maja 1920r. w Borysławiu, syn Stanisława i Franciszki Łożańskiej.

Na stałe mieszkał w Drohobyczu i tam w 1939r. zdał maturę w gimnazjum. Następnie złożył egzamin na Wydział Prawa Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie. Ochotniczo zgłosił się do wojska i od 22 sierpnia do 11 września 1939 pełnił funkcję obserwatora na posterunku wojskowym w Drohobyczu.

15 marca 1940r. przekroczył granicę węgierską we wsi Latirka, skąd już legalnie wyjechał do Francji i w końcu kwietnia przybył do Modane. Przydzielony do 3 Pułku Artylerii Ciężkiej jako kanonier. Po kapitulacji Francji samodzielnie przedostał się do St. Nazaire, do Wielkiej Brytanii przybył 23 czerwca 1940.

Od lipca w I dywizjonie artylerii lekkiej (1 Brygada Strzelców), gdzie służył jako bombardier. Od lipca do grudnia 1941r. uczył się w Szkole Podchorążych Artylerii w Coupar Angus. Później do 23 września 1940 ponownie w 1 Pułku Artylerii Lekkiej. Zgłosiwszy się do służby w kraju, został skierowany na szkolenie konspiracyjne ze specjalnością dywersji, po czym przeszedł do dyspozycji Oddziału I Sztabu NW. Zaprzysiężony w Audley End 24 sierpnia 1942r. mianowany podporucznikiem ze starszeństwem od 24 marca 1943.

W nocy z 24/25 marca 1943r. (operacja lotn. „Cellar”, ekipa 28), odbył skok na placówkę odbiorczą „Smok”, położoną 23km na południowy zachód od Siedlec. Po aklimatyzacji w kwietniu 1943 skierowany na teren Okręgu AK Wołyń. Do Kowla przybył na początku lipca 1943r. i początkowo pełnił funkcję oficera organizacyjnego w Inspektoracie Rejonowym Kowel, adiutanta komendanta Obwodu Kowel–miasto. W styczniu 1944r. mianowany został dowódcą oddziału konspiracyjnego „Błyskawica” (Kowel) oraz oddziałów samoobrony Zielonej, Zasmyk i Dąbrowy.Później przyjął on nazwę III baonu 50pp AK 27 Wołyńskiej DP AK (zgrupowanie „Gromada”). Dowództwo oddziału stacjonowało wówczas w Kupiczowie. Liczył on około 400 żołnierzy.

M.in. w nocy z 29/30 stycznia brał udział wraz z oddziałami partyzanckimi cc „Sokoła”, „Jastrzębia”, cc „Siwego” i „Łuny” w akcji przeciw Ukraińcom we wsi Babie pod Szczurzynem oraz 2 lutego 1944r. w ataku na wieś Budyszcze, w której stały silne oddziały UPA. 5 marca 1944 społeczeństwo miasta Kowla  w Świniarzynie wręczyło mu proporzec dla batalionu, później wraz z grupą oficerów sztabowych przyjął defiladę baonu. Był wybitnym dowódcą baonu, który  w ramach 27 Wołyńskiej DP AK wziął udział w walkach, m.in. w nocy z 8/9 marca, razem z oddziałami „Jastrzębia” (por. Władysław Czermiński), cc „Siwego”  i „Jurka” (ppor. Stanisław Kurzydłowski–Konarski), zlikwidował niemiecką załogę (30 ludzi) na stacji kolejowej Hołoby pod Kowlem. Ranny 29 lutego pod Oździatyczami, dalej dowodził baonem.

10 kwietnia 1944r. powtórnie ranny, tym razem ciężko (strzaskane kości lewej nogi powyżej kolana) pod Stawkami. Przewieziony do szpitala polowego  w Lasach Mosurskich. 23 kwietnia zabrany przez Węgrów (w służbie niemieckiej, ale sprzyjających Polakom) i 3 maja przewieziony do obozu jeńców sowieckich w Okszowie koło Chełma. Wykupiony przez PCK, leczony był w chełmskim szpitalu miejskim przy ul Lwowskiej, gdzie opiekę nad nim sprawował dr Stanisław Radwański z Maciejowa. Wobec konieczności amputacji nogi (gangrena) i niewyrażenia na nią zgody, zmarł  6 października 1944r. w Chełmie. Pochowany na cmentarzu miejskim w Chełmie. Odznaczony Virtuti Militari 5 kl. 18 września 1994 roku Szkoła Podstawowa w Rudzie–Hucie przyjęła jego imię.